NIET SEXY, WEL HARD
Jouw vitaliteit oftewel levenskracht bepaalt in belangrijke mate jouw kwaliteit van leven; heb je voldoende energie om alles te kunnen doen in het leven dat jij wilt? Je darmen spelen hierbij een enorm belangrijke rol. Een goed werkende darmflora geeft je energie kracht en vitaliteit. De opname van voedingsstoffen je immuunsysteem de productie van hormonen en neurotransmitters die bepalen hoe jij je voelt: veel van dit alles vindt zijn oorsprong in de darm. Hoe fit jij je dus fysiek en mentaal voelt wordt grotendeels bepaald door de kwaliteit van jouw darmflora.
We praten niet zo makkelijk over poep als over een pijnlijke arm.
DE POEPDOKTER
Nienke Gottenbos drukt al tien jaar op de darmalarmknop. Zij werkt als voedingsdeskundige en darmfloratherapeut onder de naam De Groene Vrouw. Ook schreef ze een boekenreeks over dit onderwerp: De Poepdokter. Haar boodschap is niet per se een leuke: we verwaarlozen onze darmen. “Ik schreef eens een blog over ontlasting. Iemand reageerde daaronder met de vraag: Er zit bloed bij mijn ontlasting heb je een tip? Ehm ja: gisteren naar de huisarts gaan.” Het is een voorbeeld van wat Nienke vaker merkt: we onderschatten onze darmen. “Mensen doen bloed in hun ontlasting af als aambeitje en denken dat het vanzelf over gaat. Als je toch de dokter belt krijg je vaak na wat testen op de ernstigste ziekten de diagnose prikkelbare of spastische darm. Dat zijn containerbegrippen daar zou je onderzoek mee moeten beginnen.”
WINDJESTABOE
Nienke merkt dat er een taboe op darmklachten ligt. “We praten niet zo makkelijk over poep als over een pijnlijke arm. Daardoor weet je niet of het abnormaal is wat je voelt of in de pot ziet liggen.” En dat terwijl je darmen enorm belangrijk zijn. Sterker nog samen met voeding en je leefstijl vormen ze volgens Nienke de drie pijlers onder je gezondheid. Een verwaarloosde darm is een sluipmoordenaar. Het kan eczeem astma overgewicht diabetes en zelfs kanker Alzheimer en Parkinson veroorzaken.
ECOSYSTEEM IN JE DARMEN
Dat heeft alles te maken met je darmflora. Alle bacteriën in je darmen samen noemen we de darmflora. Het is een grote jungle waarin tot nu toe 5.000 verschillende soorten zijn ontdekt. In de praktijk hebben de meeste mensen vijf- tot zevenhonderd soorten in hun darmen. Zij vormen een eigen ecosysteem. Het is belangrijk om een diverse darmflora te hebben: de ene bacterie eet de ander op of maakt juist stoffen aan zodat de derde zich prettig voelt. Je wilt niet dat één bacterie te groot wordt. Als je zorgt voor een grote diversiteit op je bord krijgen alle bacteriën de voeding die ze nodig hebben. Hierdoor kan er een goede balans ontstaan. “Appels zijn gezond maar als je alleen maar appels eet kom je uiteindelijk ook in de problemen” zo maakt Nienke het inzichtelijk. Samen kan je darmflora ervoor zorgen dat bepaalde parasieten en schimmels niet overleven en laaggradige ontstekingen die je nauwelijks doorhebt maar uiteindelijk akelige chronische ziekten kunnen veroorzaken geen ruimte krijgen.
WEET WAT JE EET
Je hebt daar zelf invloed op: door alles wat je in je mond stopt. Eet je veel groenten en fruit noten en vezelrijk voedsel? Dan ben je in ieder geval goed bezig. Eet je vaak vet of suikerrijk eten dan krijgen de slechte bacteriën te veel voeding en verpesten zij je darmgezondheid. Je darmen functioneren slechter voeren afvalstoffen slechter af en houden nuttige voedingsstoffen minder goed binnen. Dit schaadt je immuunsysteem. Het kan daarnaast ook je mentale gezondheid beïnvloeden legt Nienke uit. Want je darmen en hersens staan rechtstreeks met elkaar in contact. Zo worden in je darmen neurotransmitters aangemaakt. Het overgrote deel van de serotonine het zogenoemde gelukstofje ontstaat in je darmen.
HERSTEL DE RELATIE TUSSEN JE HOOFD EN DARMEN DOOR JE KLACHTEN NIET TE NEGEREN OF ALS NORMAAL TE BESCHOUWEN.
EN WEET HOE JE EET
Naast wat je eet heeft ook hoe je eet effect op je darmen. “We horen nu vaak dat je zes keer per dag moet eten maar je darmen zijn veel blijer met drie maaltijden per dag. Daarnaast heeft het een positief effect op je darmen als je gezellig aan tafel eet terwijl ruzie tijdens het eten juist zorgt voor onrust in je spijsverteringskanaal.” Daar komt de verbinding tussen je darmen en hersens weer terug. “Als je veel stress hebt gaan veel energie en voedingsstoffen naar je spieren en hoofd en dus niet naar je darmen.”
GEZOND LEVEN IS GEZOND POEPEN
Ten slotte heeft ook je levensstijl nog een groot effect op je darmen: beweeg je te weinig zit je 60 uur per week voor je laptop: zeg dan maar dag tegen een goede darmgezondheid. Helaas tikt een groot deel van onze maatschappij momenteel al het bovenstaande aan. “We eten te veel suiker en bewerkt voedsel hebben te veel stress drinken te veel koffie en alcohol eten te vaak krijgen te veel uitlaatgassen binnen. We doen eigenlijk alles verkeerd voor onze darmen.” waarschuwt Nienke.
HOOPVOL DE POT OP
Maar er is hoop: de poepdokter ziet dat er steeds meer aandacht is voor gezondheid en ook voor de darmen. Groente fruit lijnzaad haver en linzen zijn bijvoorbeeld super goed en volop verkrijgbaar. Ook zie je steeds vaker kefir rauwe zuurkool en kombucha. Wat onbekendere producten die ook goed zijn voor je darmen. “Steeds meer onderzoeken tonen dit aan net als het belang van supplementen als probiotica naast antibiotica. Die onderzoeken komen ook bij de doktersopleidingen terecht. Het zit gelukkig niet meer in het hoekje van alternatief gelul.” De belangrijkste tip die ze ieder mens kan geven: neem je darmen serieus. “Herstel de relatie tussen je hoofd en darmen door je klachten niet te negeren of als normaal te beschouwen. Doe iedere dag een paar keer een éénminuut-meditatie. Ga op de wc zitten haal een paar keer goed adem en duw je voelsprieten naar binnen. Hoe gaat het nou met mij? Wat voel ik? Voorkom dat je een zwevend hoofd wordt.”
Is de conclusie dat je regelmatig buikpijn hebt een opgeblazen gevoel of verstoppingen voelt of ziet je ontlasting er niet uit zoals het hoort? Ga dan op onderzoek uit! “Houd een voedingsdagboek bij. Wat heb je gegeten toen je klachten kreeg?” Wel belangrijk: heb je bloed in de ontlasting bel dan altijd de dokter.
Nienke heeft ook twee adviezen waar je direct mee aan de slag kunt. Allereerst eentje over voeding. “Het gaat vooral over minder: minder suiker en zoetstoffen alcohol koffie en bewerkte voedingsmiddelen. Alles met een etiket waarop veel ingrediënten staan kun je beter mijden. De industrie stopt veel meer in slasaus dan wanneer jij het zelf maakt. En eet vooral meer fruit en groente het liefst 400 gram per dag. Daar worden je darmen blij van.”
Ten slotte ook nog een tip voor als jij regelmatig flink zit te drukken op het toilet. “Als je staat worden je darmen in een soort knikje gevormd door een spierpeesband rondom het laatste deel. Daardoor verlies je niet spontaan ontlasting. Op het moment dat je in een hoek van 90 graden op het toilet zit ontspant die band nog niet helemaal. Daarom moet je druk zetten. Vroeger liepen we een grot uit groeven we een kuil en gingen we daarboven hangen om onze behoefte te doen: dat is de natuurlijke houding. Zet dus een krukje voor je wc dan boots je de hurkhouding na en ontspant je darm.”
