“JE VITALITEIT IS HEEL VANZELFSPREKEND, TOTDAT ZE NIET MEER VANZELFSPREKEND IS!’ ZELF HEB IK DIT IN DE ZOMER VAN 2015 AAN DEN LIJVE ONDERVONDEN. IK STOND ’S OCHTENDS OP EN MERKTE DAT IK VAN DE ENE OP DE ANDERE DAG DUBBEL ZAG.”
Met deze woorden opent het boek Vitalogie! van Klaas Koster, de eerste vitaloog van Nederland. Hij schreef het boek als praktische handreiking om met meer energie en zelfregie dagelijks aan het werk te zijn. In gesprek met Klaas ontdekken we wat vitalogie inhoudt, wat het voor hem persoonlijk betekent en
wat hem drijft om zijn visie met iedereen te delen.
KLAAS KOSTER (1974)
IS EEN GEDREVEN EN AMBITIEUZE VEERTIGER, BLAKEND VAN DE ENERGIE. DE POSITIVITEIT EN BEVLOGENHEID STRALEN VAN ‘M AF.
“Wat dat betreft ben ik niet veel veranderd, maar heb nu wel
een duidelijk doel en het besef dat ik sommige zaken anders moet aanpakken omdat ze anders simpelweg niet vol te houden zijn.” In de tijd van het bovengenoemde voorval was Klaas net gestart als zelfstandig ondernemer. Vol energie en met de bewijsdrang om zijn werk als zelfstandig trainer/coach in een franchiseorganisatie te laten slagen. “Ik hielp organisaties om effectiever te communiceren, klantgerichter te denken en te zijn. Allemaal resultaatgerichte zaken. Zo resultaatgericht ben ik zelf
ook, dat versterkte elkaar. Ik wilde graag het maximale uit m’n werk halen voor een organisatie en voor mezelf.”
Voor die tijd werkte Klaas als inkoper bij een retailer. “Al na een paar jaar werd ik vanuit een talentprogramma commercieel directeur, de jongste die ze er ooit hadden gehad. Er werd best veel van me gevraagd en ik had nog lang niet alle kennis en kunde in huis. Ik werkte met plezier vanuit een ambitieuze bravoure, grotendeels
op kracht. Achteraf gezien heeft me
dat toen wel eens burn-out signalen opgeleverd; weinig slaap, een kort lontje, voortdurende onrust. Maar geen fysieke
klachten. Toch was het een serieus signaal. Ik trapte op tijd op de rem en ben gestopt.”
In die tijd als commercieel directeur kwam hij via een salesprogramma in aanraking met de trainer/coach van
wie hij later de kneepjes van het vak zou leren. “Hij liet me toen al weten dat hij me als franchisenemer diezelfde trainingen wel zag geven. Ik was 28 jaar oud, voelde me absoluut gevleid, maar ook nog veel te jong om voor een managementteam te gaan staan vertellen hoe het anders
kon. Dat voelde niet comfortabel. Ik wilde eerst nog andere avonturen aangaan. Maar het zaadje was geplant. Als trainer én als zelfstandig ondernemer.”
Na een tussenjaar Zuid-Amerika en Antarctica ging Klaas als commercieel directeur bij een sportwinkelketen aan de slag. “Daar werd opnieuw de zelfstandig ondernemer getriggerd; ik kreeg de kans om de formule over te nemen. Onderhandelingen waren zo goed als rond, leningen geregeld, contracten klaar om getekend te worden, maar op het altaar kwam de twijfel: “Is dit wel echt wat ik wil?” Rationeel de kans van m’n leven, gevoelsmatig totaal niet. Ik blies het lastminute af. Het voelde niet als mijn pad. Natuurlijk was dit vervelend op het moment zelf, maar het gaf me ook het mooie inzicht dat ik in dit soort belangrijke keuzes echt mijn hart moest volgen. En dat heb ik gedaan. Per toeval kwam ik die trainer van eerder weer tegen, raakte opnieuw in gesprek over zelfstandig trainerschap en ging de uitdaging aan. Dit gaf mij zin.”
VAN TRAINER NAAR VITALOOG
Toch was Klaas als trainer nog te veel met resultaat bezig en stond vijf dagen per week voor een groep. “Het is een mooi, ‘gevend’ beroep vol indrukken en wederzijdse energie. Vijf dagen trainen, inclusief administratie en acquisitie, was eigenlijk veel te veel. Bovendien gebeurde er toen van alles in mijn privésituatie. Maar liefst zeven life events tegelijkertijd, van een verhuizing en inbraak tot een negatief ivf-traject en het overlijden van mijn vader en schoonmoeder. Ik zocht ontspanning. Die vond ik door harder te gaan werken. Dat resulteerde al gauw in allerlei vage klachten. Eerst gaf ik mezelf nog de diagnose, ‘PHPD’: pijntje hier, pijntje daar. Maar uiteindelijk gaat het lijf schreeuwen: “Stop daar eens mee!” en dat resulteerde bij mij in diplopie, dubbelzicht. Ik werd wakker en zag alles dubbel, kon niet meer focussen, had geen balans en kon niet meer recht lopen. Echt eng. Mijn vrouw is oncologie-fysiotherapeut, dus bij haar gingen meteen alle alarmbellen af. De huisarts regelde ook direct dat ik naar het ziekenhuis kon. MRI’s gehad, ruggenmergonderzoek, checks naar een tumor, TIA, auto- immuunproblemen. In een paar maanden tijd kreeg ik alle mogelijke onderzoeken, maar er is nooit iets gevonden. Wel werd het steeds ietsje minder. Ik had alleen gedwongen rust genomen en uiteindelijk viel het beeld weer op z’n plek.” Klaas: “Er is nog nooit iemand ziek geworden van te hard werken. Wel van te weinig ontspannen. Vergelijk het met een telefoon; je kunt er de hele dag mee werken en bellen, maar hij moet ’s avonds wél aan de oplader. Vanaf dat moment ben ik me echt gaan verdiepen in hoe je het maximale uit jezelf en je talenten kunt halen zónder jezelf helemaal leeg te trekken. Het leven moet een cadans zijn, geven en nemen, ups en downs, maar het mag nooit al je energie kosten. Dus ging ik op zoek naar alle verschillende energiebronnen. Ik voelde op dat moment die nut en noodzaak. En zonder noodzaak geen verandering. Dus dat ben ik gaan doen. Ik zocht de koppeling tussen het fysiek, het bewustzijn en welke energiebronnen ik daarvoor kon tunen. Ik vond er vijf, zocht de onderlinge verbanden en verschillen en werkte dit alles uit in een integraal vitalogische denkwijze; de vitaliteitsschijf.”
DE VITALITEITS SCHIJF VAN VIJF
In de vitaliteitsschijf zie je in één oog opslag de verschillende energie bronnen die van invloed zijn op jouw vitaliteit: lichaam (fysiologisch), geest (psychologisch), omgeving (ecologisch) en zingeving (filosofisch). Dit gecombineerd met jouw zelfbewustzijn (vitalogisch) zorgt voor de juiste cadans. Het model is een cirkel, dynamisch en met elkaar verbonden, waar jouw zoektocht naar vitaliteit ook begint. Klaas legt uit waar zijn startpunt lag en wat dit in de andere schijven opleverde.
VITALOGISCH (zelfbewustzijn)
“Ik had duidelijk een nut en noodzaak om te gaan onderzoeken hoe ik er weer bovenop kon komen én blijven. Daar was bezinning en onderzoek voor nodig. Ik ben stil gaan staan om van daaruit nieuwe keuzes te maken.”
FYSIOLOGISCH (fysiek welzijn)
“Ik sliep niet goed, dus ik wilde meer slaapuren gaan maken en kijken hoe ik de kwaliteit van m’n slaap omhoog kon krijgen. Ook kwam ik niet meer aan sporten toe, was te druk. Toen ben ik gaan wandelen. Mijn grootste struikelblok, mijn hefboom, zat in ontspanning. Ik wist eigenlijk niet goed hoe ik moest ontspannen. Als ik al ontspanning zocht was het altijd actief: zeilen, mountainbiken. Dat werkt wel, maar als je fysiek al moe bent kun je soms beter op zoek naar een passieve vorm van ontspanning zoals wandelen, lezen of mediteren. Inmiddels doe ik ademhalingsoefeningen voor mijn dagelijkse ontspanning. Op mijn smartwatch kan ik zien wat het met m’n hartslag doet. Ik kan het overal toepassen en je hebt het ook altijd bij je. Erg handig!”
PSYCHOLOGISCH (mentaal welzijn)
“Een pleaser die niemand tot last wil zijn, zal niet snel een hulpvraag stellen. Dat was ik. Ik wilde het graag zelf doen en vond dat ik het ook zelf moest kunnen doen. In dat opzicht hebben mijn overtuigingen in eerste instantie niet geholpen. Die oplossing zat bij de ecologische schijf.”
ECOLOGISCH (sociaal welzijn)
“Het andere was m’n omgeving, die remde me niet echt af. Ik moest ze er wel bij betrekken. Ik heb vrienden, collega’s en met name mijn vrouw gevraagd of ze, wanneer ze zagen dat ik weer in de overdrive ging, mij daarop wilden wijzen. Dus ik ben echt begeleid door mijn directe omgeving. Ik werd geholpen om op de rem te trappen wanneer dat nodig leek.”
FILOSOFISCH (spiritueel welzijn)
“Met m’n positieve mindset en drive had ik deze bron eigenlijk al wel te pakken. Misschien mocht het qua zingeving zelfs wel ietsjes minder. Voor mezelf ben ik mijn ideaalbeeld gaan visualiseren. Daar heb ik context bij gezocht en mijn purpose in gevonden. Als je het kunt visualiseren, kun je het manifesteren. De vraag is dan niet ‘Wie ben jij?’ maar ‘Waarom ben jij?’. Voor mij was die zingeving om iets na te kunnen laten, dat doorgeven van wat voor mij gewerkt heeft in mijn herstel. Want die vitaliteit, die levensenergie, die gun ik iedereen.”
“VAAK ZIJN HET KLEINE STAPJES DIE JE WAT ENERGIE EN HET VERTROUWEN GEVEN, WAARDOOR JE OOK ANDERE DINGEN WEER KUNT OPPAKKEN”