MEER AANDACHT VOOR ELKAAR ZORGT VOOR VITALERE WERKNEMERS
In stressvolle en hybride werkomgevingen is het welzijn van jou en je collega’s belangrijker dan ooit. Tegelijkertijd is oog voor elkaar blijven houden juist lastiger. Zet toch die extra stap want de vitaliteit van werknemers is een verantwoordelijkheid van het hele team. “Proactief handelen en niet afwachten tot er iemand piept want dan is het vaak al te laat.”
Hoge werkdruk meer verzuim en (deels) thuiswerken. Het werklandschap is de afgelopen jaren met covid-19 als katalysator flink veranderd. Er wordt veel van ons gevraagd. Het praatje bij de koffieautomaat wordt steeds vaker vervangen door een online-vergadering of vlugge boterham achter de computer.
Tóch zijn die koffieautomaatgesprekjes juist heel belangrijk voor de onderlinge verbondenheid tussen jou en je collega’s. Ze zijn een vinger aan de pols over de vitaliteit van een ander. “Vaak leven we in de waan van de dag; zijn we in de ban van ons werk. Vooral in deze tijden is er minder oog voor elkaar en vangen we dus ook minder snel signalen op als er iets aan de hand is” zegt Saskia Goutziers vitaloog en partner bij Vitalogisch.
Een collega die teveel van zichzelf vraagt de last van mantelzorg voor een naaste op z’n schouders draagt of niet lekker in de groep ligt bijvoorbeeld. Dit soort zaken kunnen cruciaal zijn voor ons welzijn en dat heeft weer invloed op prestaties. “Deze collega’s zijn vaak minder productief creatief en innovatief. Het hebben van vitale werknemers is niet alleen in het belang van henzelf maar ook van de werkgever.”
LEIDINGGEVENDE: BEVORDER DAT PRAATJE BIJ DE KOFFIEAUTOMAAT
Gezamenlijke activiteiten van betekenis zorgen voor verbinding binnen een organisatie. Een paar manieren om het open gesprek te creëren.
- Complimenten Carrousel: een spel (digitaal of fysiek) waarmee je elkaar complimenten geeft. Een goede en positieve gespreksstarter.
- Vitaliteitsvragenset: een doosje kaarten met daarop persoonlijke vragen op verschillende vlakken van vitaliteit. Deze vragen aan elkaar stellen geeft inzicht in elkaar en start het gesprek.
- Samen optrekken voor een goed doel. Goed doen voor anderen zorgt ervoor dat er dopamine vrijkomt; ook ga je elkaars talenten op een andere manier zien.
- Zet een buddysysteem op waarbij oudere werknemers de jongeren begeleiden.
- Organiseer een interne competitie die hoofd met hart verbindt zoals een denktank. De aanschaf van een voetbal- of tennistafel kan een mooi startpunt zijn.
- Zorg voor een relax- of ontspanningsruimte op kantoor waar mensen elkaar laagdrempelig kunnen ontmoeten.
- Steek de handen uit de mouwen en ga samen iets (goeds) ondernemen. Zoals samen bomen planten.
START MET EEN CHECK-IN
Goutziers’ wens is duidelijk: heb wat meer oog voor elkaar. En dat doe je vooral door open het gesprek te blijven voeren. Oók of vooral als werkgever. “Denk verder dan de jaarlijkse beoordelingsgesprekken maar geef de werknemers aandacht op die momenten tussendoor. Al begin je een vergadering even met een check-in dat maakt al een verschil.”
Door niet af te wachten maar proactief te handelen voorkom je dat werknemers omvallen en ‘gaan piepen’. “Dat zijn de momenten waarop iemand fysiologisch psychologisch ecologisch filosofisch of vitalogisch vastloopt. Er zijn mensen die dat uit zichzelf op tijd aangeven maar er is ook een groep die dat niet doet en langer doorgaat dan goed is. Juist diegenen die niet piepen moeten we in de gaten houden. Zij worstelen vaak met grotere uitdagingen dan degenen die we wel horen.”
Want weet zij als we van deze ‘laatpiepers’ horen is het vaak al te laat. Deze collega is al aan het solliciteren naar een andere baan óf binnen no-time met verzuim. Dat wil je voorkomen vooral in deze tijden van arbeidskrapte en hoog ziekteverzuim. Bovendien; als iemand echt niet meer binnen het bedrijf past moet je daar ook open het gesprek over kunnen voeren.
HEB JÚIST OOG VOOR DIE WERKNEMER DIE NIET ZO SNEL PIEPT
DE A VAN AANDACHT
Elkaar écht aandacht geven. Het klinkt simpel maar is nog best een kunst. Goutziers: “We noemen dat vitamine A met de A van aandacht. Dus geen luchtig praatje waarbij je niet echt naar de ander luistert maar écht even interesse tonen in de ander.”
Met name dit soort gesprekken in relaxte sferen doen ons goed. Wanneer we wandelen bijvoorbeeld het liefst door de natuur en met een zonnetje. “Dan neem je direct vitamine D op en maak je dopamine aan. Juist door niet in een werksetting en tegenover elkaar te zitten maar naast elkaar te lopen merk je dat het gesprek opener wordt en er meer informatie vrijkomt.”
Belangrijk hierbij is om aan nazorg te doen. Is het een onderwerp dat nog wel een gesprek of een vervolgactie kan gebruiken zorg er dan voor dat je er ook echt op terugkomt. Anders voelt de ander zich uiteindelijk nog niet gehoord.
Maar ook digitaal kun je bij elkaar inchecken. Het is wat lastiger maar er zijn tools zoals een Mood Meter of Complimenten Carrousel die je kunt gebruiken. “Zet ook tijdens vergaderingen je voelsprieten aan; merk je dat een collega afwezig is of zie je aan de lichaamstaal dat iemand niet lekker in z’n vel zit. Pleeg dan achteraf even dat belletje.”
CIRKEL VAN VERBINDING
Je vitaal voelen op het werk is een taak van het hele team. Een goed hulpmiddel hiervoor is de cirkel van verbinding: deze laat zien dat energieke en goed samenwerkende teams betere besluiten maken en beter presteren. De werknemers voelen zich gelukkiger en vitaler; het verloop is minder groot. Dit zorgt weer voor meer vertrouwen, ruimte voor dialoog en betrokkenheid.
“Voor zowel leidinggevenden als medewerkers is het belangrijk deze cirkel te blijven voeden. Zorg daarom voor een veilige sfeer waarbij je alles met elkaar kunt bespreken, zonder dat er daarbij gevolgen zijn. Bevorder als werkgever dus dat praatje bij het koffiezetapparaat. Op die manier toon je écht vitaal leiderschap.”
PAK DE REGIE
Ook als werknemer kun je de regie pakken over jezelf en je rol binnen het bedrijf. Zit je vast in je werk of loopt het privé even niet zo lekker dan heeft dit invloed op je functioneren, bespreek het met een collega of leidinggevende. “Ze kunnen een luisterend oor bieden, maar je óók helpen. Als je bijvoorbeeld mantelzorgtaken hebt, bestaat er de mogelijkheid voor zorgverlof of het maken van minder uren. Bij financiële zorgen zijn er hulpmiddelen om mee aan de slag te gaan.” Maar ook bij ogenschijnlijke kleinere problemen, is het open kunnen delen belangrijk. Zo kunnen slapeloze nachten met een baby je écht opbreken. Vaak willen we dan niet teveel piepen. Het ‘hoort er nou eenmaal bij’. Door dit toch aan te geven merk je vaak begrip aan de andere kant.
Want, weet Goutziers, de behoefte aan verbinding is er nu meer dan ooit. Eenzaamheid onder werknemers groeit. Enerzijds omdat ze zich niet gezien voelen, maar de nieuwe manieren van werken kan er ook voor zorgen dat het langer duurt voordat werknemers ‘thuis’ zijn in een bedrijf. “We horen steeds vaker dat mensen hun collega’s niet meer kennen, niet meer weten bij wie ze waarvoor moeten zijn. We staan maatschappelijk gezien onder grote druk: het moet allemaal perfect en we mogen geen fouten meer maken. Dit zorgt alleen maar voor meer problematiek, daarom moeten we ervoor zorgen dat het aan de voorkant niet meer gebeurt.”
Meer veerkracht ontwikkelen en omstandigheden creëren waarin we wél mogen vallen en samen weer opstaan. Veel hangt samen met onze leefstijl en mindset, vindt Goutziers. “We moeten leren het welzijn zo hoog neer te zetten dat we dit voor iedereen goed organiseren, niet voor een select groepje. Dat we elkaar versterken en potentie kan groeien. Dat het in het DNA komt te zitten van organisaties. In zo’n open cultuur zijn de piepsignalen uiteindelijk veel minder aanwezig.”
